روانکاری در کمپرسورهای تبرید

در این مطلب می‌خوانید:

اهمیت روانکاری در کمپرسورهای تبرید

روانکاری در کمپرسورهای تبرید نقش کلیدی در کاهش اصطکاک، جلوگیری از سایش قطعات و بهبود عملکرد کلی سیستم دارد.
انتخاب و نگهداری صحیح روغن روانکار، تأثیر مستقیم بر عمر و کارایی کمپرسور دارد. در همین راستا، از مهم‌ترین جنبه‌های اهمیت روانکاری میتوان به موارد زیر اشاره کرد :

1.  روانکاری سیستم مکانیکی کمپرسور: فرآیند روانکاری، نقشی اساسی در کاهش اصطکاک ناشی از حرکت اجزای مکانیکی داخلی کمپرسور (مانند میل ­لنگ، پیستون، بیرینگ­ها و ...) دارد.

2. خنک­ کردن: همچنین این عملیات، مانع افزایش بیش از حد دما در قطعات داخلی کمپرسور شده و با حفظ پیوستگی عملکرد دستگاه، راندمان کاری کمپرسور را بهبود می­بخشد.

3. پاکسازی: جریان یافتن روغن روانکاری در داخل کمپرسور، از رسوب مواد آلاینده در داخل کمپرسور و همچنین بروز اختلال در عملکرد دستگاه جلوگیری می­کند.

4. آب­بندی درزها و شکاف­های بین قطعات: در داخل کمپرسور، به دلیل افزایش فشار و سایش قطعات داخلی، وجود روغن روانکاری می­تواند نقش بسیار مفیدی در آب­بندی و درزگیری بین قطعات ایفا کند که همین امر، موجب افزایش طول عمر مفید قطعات و دستگاه خواهد بود.

سیستم رایج برای روانکاری

همانطور که می­­دانیم، در کمپرسورهای تبرید، چند سیستم رایج برای روانکاری مورد استفاده قرار می­گیرد که یکی از آنها سیستم پاششی (و یا همان سیستم Splasher) می­باشد. در کمپرسورهای سیلندر – پیستونی رفکامپ سری SPC4 نیز از همین سیستم برای روانکاری استفاده می­شود. اجزای داخلی سیستم Splasher در تصویر 1 قابل مشاهده می­باشد.

                                                                                                                                    تصویر 1

با توجه به تصویر 1، در این سیستم دو کانال اصلی برای انتقال روغن روانکاری در داخل کمپرسور تعبیه شده است؛ یک کانال که به صورت هم­مرکز با میل­ لنگ بوده و به مخزن روغن متصل می­باشد و روغن را مستقیماً به سمت قطعه پاششی (flinger) جریان داده و این قطعه، که توسط دوران میل­ لنگ به حرکت درمی­ آید، روغن را توسط یک نیروی گریز از مرکز به اجزای داخلی می­پاشد. کانال دیگر که عمود بر محور میل­لنگ قرار دارد، روغن را به سمت درزهای بین بیرینگ با سطح داخلی بدنه کمپرسور و همچنین درزهای بین میل ­لنگ و شاتون منتقل می­کند.

مهمترین ویژگی­های سیستم Splasher:

• اجزای متحرک (مکانیکی) کمتر و ساختار ساده ­تر
• تأمین پیوسته و پایدار روغن، حتی در زمان راه ­اندازی کمپرسور
• احتمال کمتر اختلاط روغن با گاز مبرد

هیتر روغن

با توجه به اینکه خواص فیزیکی روغن موجود در داخل کمپرسور، در اثر تغییرات دمایی، دچار تغییر می­شود، وجود یک مبدل حرارتی برای تنظیم دمای روغن در تمامی شرایط الزامی است. از این جهت، در کمپرسورهای سری SPC4 رفکامپ نیز یک هیتر روغن از نوع PTC با عملکرد خودکار در قسمت پایینی کمپرسور به صورت ایزوله تعبیه شده است که در زمان خاموشی کمپرسور و یا حین عملیات تعمیر و نگهداری سیستم، وظیفه ­ی تنظیم دمای روغن را بر عهده دارد. محل قرارگیری این قطعه در تصویر 2 ارائه شده است. ایزوله بودن این قطعه باعث می­شود که در حین تعویض روغن کمپرسور، نیازی به تعویض و جابجایی هیتر وجود نداشته باشد.

                                                                                                تصویر 2

بایدها و نبایدهای هیتر روغن

سطح روغن در کمپرسور:

همانطور که می­دانیم، کمپرسورهای سری SPC4 رفکامپ به صورت استاندارد دارای شارژ اولیه روغن می­باشند. اما پس از شروع به کار، به دلیل اختلاط مقداری جزئی از روغن در گاز مبرد، احتمال کاهش سطح روغن در داخل محفظه کمپرسور وجود دارد. به همین دلیل، برای بررسی سطح روغن داخل کمپرسور، این سری از کمپرسورها به 3 عدد

سایت روغن مجهز شده ­اند که محل قرارگیری آن­ها در تصویر 3 قابل مشاهده می­باشد (2 عدد در کنار کمپرسور به صورت متقارن و 1 عدد در قسمت کاور سمت دیسشارژ کمپرسور)

خصوصیات روغن روانکاری:

حین انتخاب روغن مناسب روانکاری باید به 2 ویژگی بسیار مهم توجه شود:

1. ویسکوزیته متناسب با شرایط عملکردی سیستم
2. قابلیت انحلال­پذیری در گاز مبرد در دمای پایین

شارژ روغن:

 با توجه به اینکه همواره مقداری از روغن در طی عملکرد طبیعی سیستم تبرید در مبرد حل شده و در سیستم جریان می­یابد، سطح روغن در حین کار، در داخل کمپرسور کمی پایین­تر از سطح اولیه قرار می­گیرد. به همین دلیل توصیه می­گردد با توجه به شرایط سیستم، 10 درصد شارژ روغن بیشتری صورت گیرد.

همچنین اگر در سیستم تبرید مورد نظر اویل سپراتور جداگانه مورد استفاده قرار گیرد، ضروری است که حجم آن نیز در زمان شارژ روغن در نظر گرفته شود.

 همچنین به دلیل حساسیت روغن به رطوبت، در حین شارژ روغن، روغن نباید برای مدت زمان طولانی در تماس با هوای آزاد قرار گیرد.

توصیه می­گردد در صورت عملکرد نرمال و پایدار سیستم تبرید، روغن روانکاری پس از 300 ساعت کار تعویض گردد و همچنین رنگ، بو و خواص شیمیایی آن بررسی شود.

دمای روغن:

 با توجه به اینکه همواره مقداری از روغن در طی عملکرد طبیعی سیستم تبرید در مبرد حل شده و در سیستم جریان می­یابد، سطح روغن در حین کار، در داخل کمپرسور کمی پایین­تر از سطح اولیه قرار می­گیرد. به همین دلیل توصیه می­گردد با توجه به شرایط سیستم، 10 درصد شارژ روغن بیشتری صورت گیرد.

همچنین اگر در سیستم تبرید مورد نظر اویل سپراتور جداگانه مورد استفاده قرار گیرد، ضروری است که حجم آن نیز در زمان شارژ روغن در نظر گرفته شود.

توصیه می­گردد در صورت عملکرد نرمال و پایدار سیستم تبرید، روغن روانکاری پس از 300 ساعت کار تعویض گردد و همچنین رنگ، بو و خواص شیمیایی آن بررسی شود.

 نکته دیگری که حائز اهمیت است آن است که به دلیل حساسیت روغن به رطوبت، روغن در حین شارژ  نباید برای مدت زمان طولانی در تماس با هوای آزاد قرار گیرد.  

دمای روغن:

در حین عملکرد نرمال سیستم، دمای روغن نباید از 80 درجه سانتی­گراد فراتر رود.

Oil level Switch الکترونیکی:

در کمپرسورهای سری SPC4 رفکامپ با سیستم روانکاری Splasher، می­توان برای پایش سطح روغن کمپرسور، سایت­گلس روغن را با یک قطعه Oil level Switch الکترونیکی جایگزین کرد. قطعه مذکور دارای چند بخش اصلی می­باشد: سنسور (پراب) فشار با گسکت آلومینیومی، ماژول کنترل مدار، کلید راه­اندازی مجدد، سیم­پیچ سیستم کنترلی و چراغ سیگنال. محل قرارگیری این قطعه نیز در تصویر 3 قابل مشاهده می­باشد.

مهمترین ایرادات مرتبط با روغن و روانکاری در سیستم و روش ­های رفع آن­ها: