گیج فشار و نقش آن در سیستم‌های سرمایشی و تهویه مطبوع

تعریف، تحلیل و مقایسه انواع گیج فشار به همراه مزایا و راهنمای انتخاب برای سیستم‌های سرمایشی
    در این مطلب می‌خوانید:

تعریف

گیج فشار(Pressure Gauge) وسیله‌ای است برای اندازه‌گیری فشار در سیستم‌های مختلف؛ مانند سیستم‌های هیدرولیک و پنوماتیک، سیستم‌های تبرید و تهویه مطبوع، تأسیسات نفت و گاز و .... این دستگاه، فشار یک مایع یا گاز را در یک نقطه مشخص از سیستم اندازه‌گیری می‌کند و اطلاعات مورد نیاز برای کنترل عملکرد صحیح سیستم را فراهم می‌آورد.
 


انواع گیج فشار

گیج­های فشار که با دقت بالای خود می­توانند برای فشارهای مختلف(فشار مطلق و فشار تفاضلی) مورد استفاده قرار گیرند، عملکرد ساده­­ ای داشته و نیاز به کالیبراسیون پیچیده ندارد. معمولاً این قطعه را بر اساس محدوده ­ی عملکرد در دو نوع گیج فشار بالا و گیج فشار پایین تولید می­کنند.

نوع گیج فشار بالا
(High Pressure Gauge)
گیج فشار پایین
(Low Pressure Gauge)
ویژگی­ ها و مشخصات - محدوده اندازه‌گیری گسترده
- مقاومت زیاد و بدون آسیب­دیدگی در برابر فشار
- دقت بالا
- محدوده اندازه‌گیری محدودتر
- پاسخ‌دهی سریع و دقیق در سیستم­های کم­فشار
- قابلیت استفاده در سیستم­های تبرید/ تهویه مطبوع سبک
 

اجزای تشکیل‌دهنده انواع گیج فشار

گیج­های فشار با وجود اینکه نقش مهمی در بررسی فشار جریان یک سیستم دارند، دارای ساختار نسبتاً ساده­ای هستند:

  1. محفظه‌ یا قاب؛ محفظه­ی اصلی گیج می­باشد،
  2. دیافراگم؛ بخشی فلزی که در مقابل ایجاد فشار تغییر شکل می‌دهد،
  3. سوزن یا عقربه؛ که نشانگر میزان فشار جریان سیال است،
  4. صفحه­ ی مدرج؛ صفحه‌ای که مقیاس فشار را نمایش می‌دهد،
  5. اتصالات؛ برای اتصال گیج فشار به سیستم مورد نظر مورد استفاده قرار می­گیرند،
  6. سیستم مکانیکی؛ که برای انتقال تغییرات فشار به عقربه یا نشانگر صفحه تعبیه شده است،
  7. سیستم سیال؛ در برخی مدل‌ها، گیج فشار از یک سیال ثانویه برای اندازه‌گیری فشار سیال مورد نظر استفاده می‌کند.

نصب

گیج­ های فشار قابلیت نصب در موقعیت‌های مختلف را دارند و معمولاً بر روی لوله‌ها یا مخازن سیستم‌های صنعتی نصب می‌شوند. توصیه می­گردد که که گیج به درستی در محلی نصب شود که کاملاً عایق و ضد نشت بوده و تغییرات فشار به خوبی قابل تشخیص باشد.
 


نکات مهم در حین انتخاب گیج فشار

گیج‌های فشار بالا و پایین هر کدام برای محدوده‌های مختلف فشار طراحی شده‌اند و کاربری­های گوناگونی نیز دارند. انتخاب مناسب این دستگاه‌ها به موارد مختلفی بستگی دارد. در فشارهای بالا، دقت و مقاومت در برابر فشار زیاد اهمیت دارد، در حالی که در فشارهای پایین، دقت و پاسخ‌دهی سریع از اهمیت بیشتری برخوردار است.

  1. محدوده فشار: باید به گونه­ای انتخاب شود که محدوده فشار آن متناسب با نیاز سیستم باشد،
  2. دقت اندازه‌گیری: دقت اندازه­گیری مناسب یکی از پارامترهای مهم در انتخاب این قطعه می­باشد،
  3. مقاومت در برابر محیط: مقاومت قطعه در برابر شرایط محیطی مانند دما و رطوبت غیرمعمول نیز در انتخاب آن بسیار حائز اهمیت است،
  4. نوع گیج (مطلق یا تفاضلی): انتخاب نوع عملکرد آن بسته به نیاز سیستم صورت می­گیرد،
  5. جنس: جنس قطعات گیج باید با نوع سیال مورد استفاده در سیستم سازگار باشد،
  6. مناسب برای شرایط خاص: در برخی موارد، باید گیج‌های فشار مخصوص برای شرایطی خاص(مانند دماهای بالا یا فشارهای زیاد) مورد استفاده قرار گیرند.