تعریف فیلتردرایر در سیستم تبرید

در این مطلب می‌خوانید:

تعریف

فیلتردرایر (Filter Dryer) یکی از اجزای مهم در سیستم‌های تبرید و تهویه مطبوع است که وظیفه ­ی اصلی آن حذف رطوبت، اسیدها، ذرات ناخالص و هرگونه آلودگی از جریان سیال مبرد می‌باشد. استفاده از این قطعه باعث افزایش طول عمر سیستم و همچنین بهبود کارایی تجهیزات می‌شود. از فیلتردرایر می­توان برای حذف رطوبت و ناخالصی‌ها از مبرد در سیستم‌های تبرید و تهویه مطبوع، برای بهبود کارایی و حفاظت از تجهیزات حساس در برابر آلودگی‌های سیال در صنایع پتروشیمی و سیستم‌های برودتی صنعتی و ... استفاده نمود.

ویژگی‌ها و مزایا

از مزایایی که بکارگیری فیلتر درایر در خط جریان سیال در پی خواهد داشت می­توان موارد زیر را نام برد:

• حذف رطوبت، آلودگی و ناخالصی­ ها؛ جلوگیری از یخ‌زدگی و ایجاد اختلالات در سیستم برودتی،
• افزایش طول عمر سیستم؛ جلوگیری از خوردگی قطعات،
• بهبود عملکرد؛ کاهش افت فشار و افزایش راندمان سیکل،
• محافظت از کمپرسور؛ جلوگیری از ورود ذرات یا اسید به کمپرسور.

اجزای تشکیل‌دهنده فیلتردرایر

فیلتردرایر قطعه­ ای چند جزئی است که از اجزای مختلفی تشکیل شده است. در ادامه، به نقشی که هرکدام از این اجزاء ایفا می­کنند اشاره شده است:

1. پوسته:  همان بدنه خارجی فیلتر است که از مواد مقاوم در برابر فشار و خوردگی ساخته می‌شود.
2. هسته جاذب رطوبت:  به طور معمول از موادی مانند سیلیکات یا آلومینای فعال ساخته می­شود که وظیفه جذب رطوبت را بر عهده دارد.
3. فیلتر: از اجزای داخلی به شمار می­رود که ذرات جامد و ناخالصی‌ها را از جریان سیال خارج می­کند.
4. پورت‌های ورودی و خروجی: برای اتصال فیلتر درایر به خط لوله‌ی سیستم تعبیه شده ­اند.

انواع فیلتردرایر

فیلتردرایر با توجه به نیاز کاربر در انواع گوناگونی تولید می­شود. هرکدام از انواع این فیلترها ویژگی­ و عملکرد مختص به خود را دارند که به طور خلاصه در ادامه به این موارد اشاره شده است:

بر اساس محل نصب:

1. فیلتردرایرهای خط مکش (Suction Line Filter Driers): این فیلترها در خط مکش(ساکشن) کمپرسور نصب شده و با جذب رطوبت، اسید و ذرات معلق، از ورود آلاینده‌ها به کمپرسور جلوگیری نموده و در نتیجه منجر به افزایش طول عمر کمپرسور و همچنین کاهش آسیب­ دیدگی­ های سیستم می­گردد.
 
2. فیلتردرایرهای خط مایع (Liquid Line Filter Driers): همانطور که از نام آن­ها مشخص است؛ این نوع از فیلترها در خط مایع سیکل تبرید نصب می‌شوند و با فیلتر کردن سیال عبوری، عملکرد بهینه شیر انبساط و اواپراتور را تضمین می­کنند.
 
3. فیلتردرایرهای ترکیبی (Liquid & Suction Line Combination): این نوع از فیلترها قابلیت نصب در هر دو خط مکش(ساکشن) و مایع را داشته و به دلیل دارا بودن عملکردی چندمنظوره برای جذب رطوبت و فیلتر کردن ذرات، در سیستم‌هایی که به حفاظت بیشتری نیاز دارند مورد استفاده قرار می­گیرند.
 

بر اساس نوع ساختار:

1-فیلتردرایرهای هرمتیک (Hermetic Filter Dryers): ساختار اصلی این فیلترها به صورت محفظه ­ای بسته و غیرقابل باز شدن می­باشد که به همین دلیل، در برابر نشتی سیال و همچنین تغییرات فشار مقاوم خواهند بود. از دیگر ویژگی ­های آن­ها می­توان به قابلیت نصب آسان اشاره نمود، اما در صورت وجود هرگونه اختلال، تنها راه حل؛ تعویض این قطعه می­باشد. عموماً در سیستم­ های کوچک­ و متوسط از فیلترهای هرمتیک استفاده می­شود.
 
از پرکاربردترین فیلترهای هرمتیک برند دنفوس، دو سری DCL و DML آن می­باشد که تفاوت اصلی این دو نوع در جنس هسته­ ی آن­هاست.

نکته: برای مدل­ های DCL، توصیه می­شود که حتماً روغن POE کاملاً خالص استفاده شود، اما در مدل­ های DML می­توان از روغن­ های POE ناخالص نیز استفاده نمود.

2-فیلتردرایر با هسته­ ی قابل تعویض (Replaceable Core Filter Dryers): ساختار این مدل ها به گونه­ ای طراحی شده است که امکان تعویض هسته داخلی آن برای استفاده­ ی مکرر وجود داشته باشد که این امر، علاوه بر افزایش انعطاف­ پذیری سیستم تبرید، کاهش هزینه­ های تعمیر و نگهداری را نیز در پی خواهد داشت. معمولاً در سیستم‌های عظیم و پیچیده نظیر سردخانه‌های صنعتی وسیع و همچنین سیستم­ هایی که نیاز به تعمیر و نگهداری منظم و دوره­ای دارند، از این نوع فیلترها استفاده می­شود. (Core Shell) و درایر کر (Dryer Core)هستند که قسمت پوسته عموماً ثابت بوده و کر(یا همان هسته­ ی فیلتر) با توجه به نیاز سیستم، به صورت دوره­ای تعویض می­گردد. پوسته ­کر ها در اندازه ­های مختلف شامل: تک­ کر، دو کر، سه­ کر و چهارکر موجود هستند که به ترتیب دارای ظرفیت جایگذاری یک، دو، سه و چهار هسته (کر) می­باشند.

نصب فیلتردرایر

بطور کلی، فیلتردرایرها دارای دو نوع اتصال جوشی و مهره­ای هستند که با توجه به نیاز کاربر می­توان از هرکدام از آن­ها در سیستم برودتی استفاده نمود. در فیلترهای دارای اتصال جوشی، میزان نشتی در حداقل میزان ممکن بوده و در فیلترهای دارای اتصال مهره­ای، امکان باز و بسته کردن فیلتر به آسانی فراهم می­باشد. برای نصب این قطعه در یک سیستم برودتی، رعایت برخی نکات الزامی است:
محل نصب مناسب؛ بر اساس نوع کاربری سیستم، محل مناسب برای نصب فیلتر در خطوط مایع یا مکش(ساکشن) در نظر گرفته شود.
جهت جریان: جهت نصب فیلتر درایر باید با جهت جریان سیال در نظر گرفته شود.
اتصالات مناسب: برای جلوگیری از نشت مبرد و با توجه به نوع سیستم، باید فیلتر با مناسب­ترین نوع اتصال(جوشی/مهره­ ای) انتخاب شود.
آزمایش نهایی: بهتر است که پس از نصب، چگونگی عملکرد و عدم وجود نشتی در فیلتر مورد بررسی قرار گیرد.

نکات مهم در حین انتخاب فیلتردرایر

برای انتخاب فیلتردرایر متناسب با نیاز سیستم، توجه به موارد ذیل ضروری می­باشد:
ظرفیت فیلتردرایر؛ رعایت تناسب فیلتر انتخابی با حجم مبرد سیستم
نوع هسته جاذب؛ توجه به نوع مبرد و شرایط کاری سیستم
تحمل فشار و دما؛ انتخاب فیلتر متناسب با مشخصات کاری سیستم
مقاومت به خوردگی؛ در نظر گرفتن شرایط و محیط‌های کاری خاص
اتصالات ورودی و خروجی؛ سازگاری با ابعاد خطوط لوله‌
نوع سیستم تبرید؛ انتخاب فیلتر بر اساس محل نصب در سیستم(خط مایع یا مکش(ساکشن)).